RC Sailing Sloop 'Emma'         Ontwerp: Gary Webb

Dit blad (118 x 91 cm) is het grootste van de vijf bladen met tekeningen en geeft de belangrijkste afbeeldingen voor de romp weer. Alles staat op dit blad getekend op ware grootte, zoals 100 cm voor het dek, maar de zijpanelen zijn 104 cm lang, omdat ze met een kromming om het dek heen lopen. Onderaan staan de vier dwarsspanten. In het midden van de romp komt nog de kielkast, die zit gemonteerd tussen de twee breedste spanten. Deze bepalen straks de breedte van de romp. Dit alles moet één op één worden overgebracht op een grote plaat triplex van 3 mm dikte en vervolgens worden uitgezaagd.

De romp bestaat uit twee zijpanelen met daar tussen in vier dwarsspanten, twee bodempanelen en het dek. Het dek ga ik ik een apart hoofdstuk behandelen samen met de kajuit, twee dekluiken en geleidestangen voor de schooteinden.

Maar als allereerste karweitje moet de kielkast (Fin Trunk) gebouwd worden met de twee daaraan gemonteerde middenspanten, want daar omheen wordt de hele romp opgebouwd. Hieronder zie je de tekening van de kielkast.

Allereerst worden de twee zijpanelen op elkaar gelegd en aan beide uiteinden met elkaar verbonden met 'tie-rips' of stevige draden door kleine geboorde gaatjes. Vervolgens wordt het centrale deel (kielkast met de twee hoofdspanten) midden tussen beide panelen geplaatst en daarna volgen de beide andere spanten. De zijpanelen worden daardoor uit elkaar gedrukt en zo wordt het definitieve model van de romp bepaald.

Een soortgelijke manier van werken kun je ook mooi bekijken in de verhelderende video:
'Demo Stitch and Glue Boat Building'.

Vervolgens wordt het dek provisorisch met enkele klemmen op zijn plaats gehouden, waarna de boot omgedraaid wordt, de bodempanelen gemonteerd worden en de uitsparing voor de kielkast precies passend gemaakt wordt.

Dit is de tekening van de romp, van opzij en van boven gezien. Beneden zie je duidelijk de vier dwarsspanten, die het model van de romp gaan bepalen. De kielkast is tussen de twee middenspanten geplaatst, wat je boven ook mooi in het zij-aanzicht kunt zien. De kielvin is daar met een onderbroken lijn aangegeven met bovenaan twee gaten voor de borgpennen. Zoals je ziet ligt de bovenzijde van de kielkast ruimschoots (zeilterm!) boven de waterlijn, dus er zal nooit water binnen komen langs de kiel, ook niet als de boot heel schuin in het water ligt. Hetzelfde geldt voor de inwendige roerstandaard. De uitneembare mast staat links vóór het tweede spant en loopt dóór het dek tot op de bodem, waar hij ingesloten wordt door een houten blok. Een uitneembare mast is handig voor vervoer, net als de kiel en het roer. Als je naar huis gaat haal je dus gewoon je mast eraf, haal je je kiel er onderuit en schroef je eventjes je roer los.... Eitje!

Verder zie je er naast het elektronica-gebeuren: v.l.n.r: batterijbox met schakelaar - zeilservo - ontvanger en de roerservo met hevel. Deze laatste is met twee draadstangen rechtstreeks verbonden met een identieke roerhevel.

Hieronder tekeningen van de twee hoofdspanten, waar de kielkast tussen wordt geschroefd.

                                           Port    = Bakboord (linkerzijde van de boot, naar voren gezien).

                                           Stbd   = Stuurboord (rechterzijde van de boot, naar voren gezien).

                                           Blkh'd = Bulkhead (dwarsspant)

De twee kruisjes bovenaan worden doorgangen voor de schoten die naar het grootzeil (L) en naar de fok (R) lopen.

Op de kruisjes in het midden komen de schroeven, waarmee de spanten tegen de kielkast worden geschroefd.

Hierboven de vier uitgezaagde spanten. De kielkast komt tussen beide middenspanten #2 en #3 (onderaan). 

Dit zijn alle onderdelen, waaruit de romp gevormd wordt. Midden boven: het dek. Daarnaast beide bodemplaten en aan de buitenzijde de twee zijplaten. De zij- en bodemplaten komen onder een schuine hoek op elkaar te staan en vormen zo een knik in de romp. Beide bodemplaten vormen samen ook een knik, vandaar de benaming 'knikspanter'. Daaronder de vier spanten en geheel onderaan de kielkast. De spanten geven de romp de vereiste vorm. Beide einden van de boot hebben hetzelfde spitse model, zodat hij soepel door het water glijdt.

Beide zijplaten zijn nu precies gelijk van vorm gemaakt en de plaatsen van de spanten zijn gemarkeerd. Bovenaan in de zijboorden is een rond gat geboord van 4 mm, waar straks de zijstagen aan bevestigd worden met een ingenieus model roestvrijstalen haak. Meer naar achter, waar het dek het laagste ligt is een langwerpige opening gezaagd in de zijboorden. Dit zijn loosgaten, waar het buiswater door weg kan stromen. De exacte vorm kan pas uitgevijld worden, als het dek definitief geplaatst is. De onderzijde van het loosgat moet nl. gelijk liggen met de bovenzijde van het dek.

Het dek komt 16 mm lager te liggen dan de boordrand en daarom worden er over de hele lengte blokjes gelijmd waar het dek op komt te rusten en vastgelijmd wordt. Voor de foto heb ik ze er even los op gelegd

Maar eerst moet de romp nog zijn model krijgen en dat gebeurt als de kielkast wordt geplaatst. Eerst worden beide zijplaten op elkaar gelegd en door de 3 gaatjes tie-rips (kabelbindertjes) gehaald en losjes aangetrokken. De platen zitten nu los/vast aan elkaar. Vervolgens worden zij zo ver uit elkaar getrokken, tot de kielkast er tussen past.

Deze kielkast met de twee spanten gaat het doen!

Nu gaat het gebeuren!

Alle onderdelen voor de romp zijn voor zover mogelijk voorbewerkt en ik begin nu met het in elkaar zetten. Allereerst worden beide platen dus aan elkaar gehecht met tie-rips. Om te beginnen worden ze vrij los aangebracht.

De platen worden uit elkaar getrokken en vervolgens wordt de kielkast er tussen geplaatst op de juiste positie.

Dat valt niet mee, want het materiaal is nogal weerspannig. Door de schuine zijden van de spanten hebben ze de neiging om er naar boven uit te schieten, maar voorlopig worden de bovenzijden van de spanten gefixeerd tegen de deklijn aan met enkele pushpins. Zoals je ziet, ontstaan er hier en daar gapingen, maar dat gaat goed komen.

Het begint warempel al op een boot te lijken!

Alles moet nog vastgezet worden met lijm en de voor- en achtersteven moeten nog gesloten worden.

Om de zijplaten goed aan de spanten te laten aansluiten, heb ik een paar spanbanden gebruikt.

De voor- en achtersteven zijn nu gesloten en alles wordt op een aantal punten vastgetipt met 10-secondenlijm. Even vasthouden en het zit. Voorlopig is dit genoeg, maar hierna ga ik het nog verlijmen met watervaste houtlijm.

Alle spanten zitten nu op de juiste plek en de romp heeft hierdoor zijn definitieve vorm gekregen.

Hoogstandje.

Hier zie je de mooie gebogen zeeg, die van achter naar voren loopt en die ik altijd mooi vind aan een boot. 

De twee evenwijdige latjes links zijn uitneembaar en vormen de basis voor het hele electronica-gebeuren. Beide servo's, de ontvanger en de batterijen worden hierop gemonteerd, vrij van de bodem met evt. ingekomen water.

Alle naden zijn nu opgevuld met waterproof houtlijm, maar hierna ga ik nóg een keer houtlijm aanbrengen. De naden worden hiermee royaal opgevuld.

Inmiddels heb ik op geregelde afstanden steunblokjes tegen de deklijn gelijmd, waar later het dek op komt te rusten. Nu alles een nachtje laten rusten, zodat alle lijm optimaal kan uitharden en het hout zich wat kan 'zetten'.

De romp is omgekeerd, omdat de bodem nu aan de beurt is. Het dek zit er even in om het model te behouden.

Zoals je ziet steekt de kielkast nog een eind buiten de romp, maar dat gaat straks helemaal goed komen.

Zoals je ziet steekt de kielkast nu nog een klein stukje uit de romp en wordt later, als alle lijm gehard is, volledig gelijk gemaakt met de bodem. Je ziet dan alleen nog maar een smalle spleet, waar de kiel in komt te hangen.

Aan de binnenzijde worden alle naden met lijm gevuld en dan is het wachten tot alles uitgehard is.

Ook aan de buitenkant wordt lijm in de naden aangebracht en goed aangestreken voor optimale hechting.

Het overtollige hout van de bodem wordt na uitharding van de lijm weg geschaafd tot aan het zijpaneel.

De aansluiting van beide bodemplaten is niet echt je dát geworden, maar alles wordt straks opgevuld en dan zie je er niets meer van. Tegen beide uiteinden, waar de zijplaten elkaar raken heb ik een beuken latje gelijmd, zodat straks alles met de romp gelijk geschuurd kan worden. Dit sluit de rompeinden op een goede en mooie manier af.

Die rode strepen is plakband, waar ik de eindbalkjes mee tegen de romp heb aangetrokken terwijl de lijm uithardt.

Nu wordt het tijd voor een 'werk'standaard, zodat de boot goed stabiel ligt tijdens de verdere bewerkingen. Beide liggers zijn overgenomen van de twee middenspanten. Binnen tien minuten heb je zo een goede stabiele standaard.

Het eerste wat ik nu ga doen is het maken van de roerstandaard. Deze komt achterin achter spant #4 te staan.

Helemaal rechts op de tekening komt de roerstandaard. Dit is de verticale houten kolom, waar de messing roerbuis door loopt. In deze roerbuis draait vervolgens de roerstang, die vast onderdeel is van het roer. Voordat straks het roer in de roerbuis gestoken wordt, wordt de stang ingesmeerd met kogellagervet. Dit zorgt er voor dat het roer soepel draait en tevens wordt de buis door het vet afgesloten voor binnendringend water.

De roerkolom bouw ik op uit een aantal balkjes om de roerbuis heen. De twee brede balkjes hebben een breedte van 1". Een inch is 25 mm (afgerond) en de tussenbalkjes worden aan weerszijden van de roerbuis gelijmd. Dat ze opzij uitsteken is niet erg, dat zaag ik straks met de lintzaag allemaal gelijk.

Alles wordt afgesloten met een laatste breed balkje en verlijmd

De roerbuis ligt er nu gewoon los in, maar wordt uiteindelijk, als de standaard definitief op z'n plek staat, ook vastgelijmd in de standaard en tevens onder in de roeropening met epoxylijm. Het vierkante gat wordt om de buis heen gewoon opgevuld en daarmee zit alles muurvast en is de romp bij de roeropening tegelijkertijd waterdicht.

De roerstaander is nog te lang, maar wordt nu ingekort op de goede lengte en aangepast aan de bodem.

De roerstandaard is even provisorisch los in de boot gezet om te controleren of het roer in de juiste stand onder de boot hangt. De roerkoning heb ik even met een wasknijper vastgezet om te voorkomen dat het roer eruit valt.

De boot staat nu op zijn kiel. De achterkant van de kiel (rechts) staat precies verticaal, de vooruitstekende muurlijn is ook verticaal (gemeten!) en nu is goed te zien, dat de roerkoning ook precies verticaal onder de boot uit komt.

Alle naden zijn nu opgevuld en zo goed mogelijk glad gestreken. De roerkolom is nu ook gemonteerd (bovenaan).

Helaas ben ik er net te laat achter gekomen, nadat ik wat had geëxperimenteerd, dat een goed alternatief voor de 'filler' van Alabastine, die ik nu gebruikt heb, toiletpapier is met watervaste houtlijm. Ik heb even een paar stukjes triplex met 10-secondenlijm haaks op elkaar gezet, zodat een verbinding van de zijplaat met een spant nagebootst wordt. Vervolgens heb ik het goedkoopste toiletpapier gekocht dat ik maar kon vinden, 2-laags, en heb  van een aantal velletjes strips geknipt van ± 2 cm breed. Komt niet zo nauw. Daarna heb ik de naad goed ingesmeerd met een kwast met houtlijm, daar een aantal strips op gelegd en getamponneerd met de voorkant van de kwast, zodat alles goed doordrenkt is met lijm en vervolgens weer wat lijm aangebracht en daarna papier, enz. tot ik een bevredigende opvulling kreeg in de naad. Tenslotte nog een beetje glad gestreken en voilà, je hebt een prima filler!

Helaas had ik in mijn boot net alles al gevuld met de 'Houtvuller' van Alabastine, maar dit alternatief met papier en lijm vind ik eigenlijk veel schoner werken en beter beheersbaar. Ik ben vier dagen weg geweest, dus alles heeft ruimschoots de tijd gehad om goed uit te harden, want het is keihard geworden! Misschien kan het ook wel korter.

Zoals je ziet is het prima te zagen met de lintzaag en het vult de naden goed op. Het is ook nog eens super licht!!!

Straks wordt de hele binnenkant van de romp nog geïmpregneerd en wit geschilderd en dan is deze oplossing prima geschikt. In vergelijking met zijn dure tegenhanger zijn de kosten van dit alternatief bijna te verwaarlozen.

De romp is nu zover klaar. Het eerste wat nu gaat gebeuren is het impregneren van de binnenzijde met G4-Extra. Dit gebeurt in twee lagen. G4-Extra is een oplosmiddelhoudende ééncomponent polyurethaanhars, die uithardt door de verdamping van het oplosmiddel en verhardt onder invloed van de vochtigheid, die in de lucht aanwezig is. Zo ontstaat er een extreem slijtvaste filmlaag met een zéér hoge slagvastheid. Na het uitharden van de G4 worden er nog twee lagen witte lak opgebracht, zodat de boot er van binnen mooi licht en schoon uitziet.

De achtersteven met het hennegat.

Klaar om te worden geschilderd.

Ga verder naar Romp - Deel 2