Wedstrijdsport
Het lijkt een beetje vreemde combinatie; sport en modelschepen, maar varen met een RC-zeilboot, zeker als dat in competitieverband plaats vindt, is wel zeker een vorm van sport. RC-zeilen is voor wat betreft de echte wedstrijdsport zelfs een internationale sport, met strikte regels en technische voorschriften. De wedstrijdschepen zijn ingedeeld in verschillende typen waaronder de meest bekende Marblehead of M-Klasse en de IOM. Classificaties zijn gebaseerd op strikte, internationaal vastgestelde specificaties.
De wedstrijdsport is ooit groot geworden in een tijd dat er nog geen RC bestond. Men maakte toen gebruik van windvaanbesturing, waarmee het zeilschip in een vooraf bepaalde vaste koers werd gestuurd. Het systeem bestond uit een windvaan op het achterschip, verbonden met een complex samenstel van segmenten, draaipunten, armen en benen, en uitgerust met een scala aan instelmogelijkheden voor de bediening van het roer. Het wedstrijdparkoers was een rechte lijn van A naar B, alle deelnemers starten gelijktijdig en wie het eerst over is wint. Het lijkt eenvoudig, maar de technologie van windvaanbesturing vereiste veel kennis en ervaring van de schipper, zowel ten aanzien van de zeiltechniek als het vaarwater en de weerkundige omstandigheden.
Radiobesturing
Engeland is (vermoedelijk) de bakermat en nog steeds de toonaangevende natie van het modelzeilen, in ieder geval is de sport daar bij jong en oud nog altijd zeer populair.
Met de opkomst van radiobesturing (Remote Control) heeft de modelzeilsport een andere wending gekregen en een enorme vlucht genomen. Momenteel worden over de hele wereld grote internationale RC-kampioenswedstrijden in vrijwel alle klassen gehouden.
De grotere vrijheid bij het RC-zeilen biedt enorme voordelen; het parcoers is geen rechte lijn meer. Was bij de windvaanbesturing de schipper na de lancering van zijn schip machteloos, bij RC-zeilen begint het dan pas. De schipper moet echt met het schip zeilen, op afstand weliswaar, maar toch; hij moet verstand hebben van het besturen van een zeilschip en optimaal gebruik kunnen maken van de heersende omstandigheden.
Vooral dat laatste trekt veel (jonge) mensen aan. Het is nu eenmaal een menselijke eigenschap om ons te meten met anderen en te streven naar de eer van de beste te zijn, en wie is daar niet gevoelig voor.
De RC-zeilsport heeft een hoge graad van technologische ontwikkeling bereikt, en is op onderdelen misschien zelfs ietwat overgeorganiseerd.
In het streven naar een schip met een minimaal gewicht binnen de gestelde normen t.a.v. lengte en zeiloppervlak, wordt alles uit de kast gehaald. De modernste materialen en technieken worden ingezet, en de fabricage van precisie-onderdelen vereist bijzondere vaardigheden. Onder zulke omstandigheden slaat de commercie snel toe. Er heeft zich een hele industrie rondom het RC wedstrijdzeilen gevormd voor het leveren van alles wat met deze wedstrijdsport heeft te maken. Alles is nu te koop, vanaf het kleinste onderdeeltje tot en met een volledig geclassificeerde wedstrijdboot, die aan de hoogste eisen voldoet; het is slechts een kwestie van geld. Dat is overigens geen garantie om te winnen, de vaardigheid van de schipper is en blijft de basis voor succes.
We kunnen die commercie betreuren, maar dat verandert niets aan de zaak. Bovendien, een wedstrijdsport van zo’n hoog niveau biedt ook een uitdaging. Speciaal voor hen die er de moeite voor willen doen is het bereiken van dat niveau niet op voorhand uitgesloten, ook volledige zelfbouw behoort nog steeds tot de mogelijkheden om tot het topniveau door te dringen.